20 lipca 2014 r. zakończyliśmy projekt „Po drugiej stronie lustra” w Frydrychowicach i Przybradzu, realizowany w ramach programu „Lato w teatrze”, którego koordynatorem jest Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie.
Przez dwa tygodnie nasi instruktorzy teatralni prowadzili rozmaite warsztaty dla tutejszych dzieci: aktorskie, rytmiczne, scenograficzne, taneczne, teatru cieni, teatru przedmiotu, kuglarskie, bębniarskie itd. Codziennie spędzaliśmy z dzieciakami minimum sześć godzin – zdążyliśmy się poznać, polubić, zaprzyjaźnić. Poznaliśmy również rodziców naszych podopiecznych, ich sąsiadów i znajomych. Zapraszaliśmy wszystkich na spotkania tematyczne: wspólny śpiew, grę w szachy, gry improwizowane, występy itd. Nawiązaliśmy liczne znajomości, sztamy i koleżeństwa – po dwóch tygodniach z ciężkimi sercami pakowaliśmy nasze rzeczy i wracaliśmy do Krakowa.
W noc przed finałem zastygło w powietrzu coś niesamowitego, budzącego niecierpliwość w oczekiwaniu na zaskoczenia. Finałowy dzień należał do najgorętszych w ciągu całych dwóch tygodni – ciężkie słońce powoli sączyło się przez horyzont, a my powoli zmierzaliśmy w stronę Frydrychowic. Na miejscu szybki podział obowiązków: ktoś szykuje ekspozycję w przedsionku domu kultury, ktoś inny pomaga w organizacji bufetu dla gości wydarzenia, instruktorzy poprawiają ostatnie elementy w strojach uczestników. Około 15.30 pojawiają się w Wiejskim Domu Kultury bohaterzy widowiska – dzieci gotowe do przejazdu do Przybradza na próbę generalną. Temperatura rośnie, wsiadamy do autobusu i samochodów i jedziemy w kierunku Przybradza. Tam czekają już na nas uczestnicy przybradzkich warsztatów wraz rodzicami, krewnymi, sąsiadami. Mamy oraz współpracujące z nami opiekunki pedagogiczne w locie łapią dyspozycję organizacji bufetu, rozgaszczając się w przestrzeni lokalnego Koła Gospodyń Wiejskich, o której użyczenie poprosiliśmy wcześniej szefową Koła. W tym czasie ojcowie pomagają nam wyciemnić tył sceny, a bębniarze organizują miejsce warsztatowe. Dzieci pracują na scenie, dorośli oddają się rozmowom na widowni, panuje lekki, ale pozytywny zamęt, nie spodziewaliśmy się, że lokalni widzowie pojawią się już na próbie generalnej. Prosimy o cierpliwość i zapraszamy na warsztaty oraz do skorzystania z bufetu, który dzięki wsparciu dziewczyn powstał w trymiga.
Z małym poślizgiem startujemy po godzinie 17.00. Parność i wyczekiwanie kłębią się na widowni. Na scenie pojawia się Mateusz Dzidkowski, improwizator teatralny, a dziś – nasz konferansjer. Przedstawia zamysł inscenizacyjny, zabawia chwilę publiczność i oddaje scenę dzieciom. I tu – stop. Naprawdę trudno opisać to, co zadziało się na scenie. Z punktu widzenia teatrolożki: kilka zgrabnych etiud zazębionych wokół postaci Alicji z „Po drugiej stronie lustra” Lewisa Carrolla, przygotowanych w różnych konwencjach teatralnych. Z punktu widzenia pedagożki teatru: prawdziwe twórcze ożywienie i możliwość zaspokojenia potrzeby ekspresji oraz ekspozycji dzieci i nastolatków, przełamanie lęków, wyjście poza kompleksy. Z punktu widzenia osoby, która przez dwa tygodnie śledziła poczynania młodych artystów, poznawała ich razem z całym bagażem rozmaitych potrzeb i problemów i – wreszcie – zdążyła się z nimi mocno zakolegować: ocean wzruszeń i kosmos emocji! Wielkie brawa, chwila odprężenia i z powrotem wsiadamy do autobusu i samochodów, w biegu łapiąc jeszcze uśmiechy i podziękowania lokalnej widowni.
Jedziemy do Frydrychowic, gdzie wszyscy już na nas czekają. Kwadrans organizacyjny i startujemy. Na balkonie sali widowiskowej Wiejskiego Domu Kultury w Frydrychowicach pojawia się szalony konferansjer i prosi wszystkich o chwilę cierpliwości, jednocześnie zachęcając do krótkich gier improwizacyjnych. Śmiech, gwar, zabawa i sza: na scenę wychodzą nasze dzieciaki. Mnóstwo pasji i mnóstwo radości, trochę stresu i lekkie napięcie – towarzyszą na scenie młodym artystom. Tymczasem na widowni: rozdziawione buzie i nasze serca tak duże, że omal nie pękną ze wzruszenia. Gest, ruch, słowo, obraz… Spoglądam na scenę i zapominam, jak się mówi o teatrze.
Finałowy pokaz dobiega końca, emocje powoli opadają, widownię zapraszamy do bufetu, dzieciom rozdajemy upominki od Instytutu Teatralnego, rozluźniamy się i zachęcamy wszystkich do uczestnictwa w otwartych warsztatach bębniarskich, kuglarskich i tanecznych.
Żonglujemy, uczymy się rytmów, śmiejemy się i rozmawiamy, dostaję laurki i uściski. Słońce zachodzi, patrzę na nasze roześmiane dzieciaki i na ich radosnych rodziców oraz znajomych. Zamyka się we mnie mowa, spokój wywraca się do góry nogami, ale – na szczęście – przychodzi w sukurs refleksja, że jeszcze wiele takich dni przed nami, że to nie koniec i że Przybradz oraz Frydrychowice będziemy jeszcze odwiedzać, żeby wspólnie pracować, rozmawiać, spędzać czas i wywoływać twórcze „poruszenie” wśród lokalnej społeczności.
Dziękuję wszystkim za całą dobrą energię, z którą spotykaliśmy się tutaj każdego dnia. Jesteście Wielcy – wszyscy, którzy darowali nam swój czas i uśmiechy, chcieli z nami rozmawiać na temat lokalnej kultury, wymieniać się pomysłami i wiedzą, dając nam inspiracje, wsparcie oraz olbrzymią radość.
Do zobaczenia!